دارم کتاب "آذربایجان روسیه، 1920-1905: شکل گیری هویت ملی در یک باهمستان مسلمان" نوشته اسویتوچوفسکی
را می خوانم. بهترین کتابی است که تا کنون در مورد تاریخچه سیاسی جمهوری
آذربایجان، و ملی گرایی ترکی آذربایجانی، خوانده ام.
فصلی از این کتاب در مورد جنگهای امپراطوری های عثمانی و روسیه تزاری بر سر کنترل قفقاز در زمان جنگ جهانی اول است، و خونریزیهای فراوانی که این جنگها چه برای مسلمانان و آذربایجانیها، چه برای ارامنه، چه برای لازها و چه گرجیها در پی داشت. در آن زمان در عثمانی جمعیت "اتحاد و ترقی" بر سر قدرت بود و "تورانگرایی" به نوعی ایدئولوژی رسمی ایشان. وقتی این کتاب را می خوانم برداشتم این است که تورانگرایی اصولا ایدئولوژی یک امپراطوری توسعه طلب است، و از جهاتی واکنشی به پان اسلاویسم امپراطوری روسیه تزاری. نشریه ای که تورانگرایی را در عثمانی آنزمان ترویج می کرد نشریه "تورک یوردو" بود که در استانبول منتشر می شد و برخی روشنفکران آذربایجانی مهاجر چون احمد آقااغلو در آن قلم می زدند. خواندن این بخشها مرا بیشتر و بیشتر در این اندیشه مصمم می کند که برخلاف آنچه این روزها بعضا مد شده یا ورد زبان برخی دوستان گشته، تورانگرایی یا ترک گرایی ایدئولوژی یا سلاح خوبی برای پیگیری حقوق مدنی و سیاسی و اجتماعی ترکان آذربایجان در برابر ایدئولوژی پان ایرانیسم یا پان فارسیسم نیست. امروز صد سال از دوران اتحاد و ترقی می گذرد، و علوم اجتماعی روز دنیا، من جمله فلسفه سیاسی، ابزارهای بسیار بهتر، معقول تر، و برابری طلبانه تری به ما برای احقاق حقوق هویتی مان در برابر آسیمیلاسیون مرکزگرا می دهند.
مشخصات کتاب اسویتوچوفسکی در مورد آذربایجان، که در سایتهای دانلود کتاب در دسترس است، از قرار زیر است:
فصلی از این کتاب در مورد جنگهای امپراطوری های عثمانی و روسیه تزاری بر سر کنترل قفقاز در زمان جنگ جهانی اول است، و خونریزیهای فراوانی که این جنگها چه برای مسلمانان و آذربایجانیها، چه برای ارامنه، چه برای لازها و چه گرجیها در پی داشت. در آن زمان در عثمانی جمعیت "اتحاد و ترقی" بر سر قدرت بود و "تورانگرایی" به نوعی ایدئولوژی رسمی ایشان. وقتی این کتاب را می خوانم برداشتم این است که تورانگرایی اصولا ایدئولوژی یک امپراطوری توسعه طلب است، و از جهاتی واکنشی به پان اسلاویسم امپراطوری روسیه تزاری. نشریه ای که تورانگرایی را در عثمانی آنزمان ترویج می کرد نشریه "تورک یوردو" بود که در استانبول منتشر می شد و برخی روشنفکران آذربایجانی مهاجر چون احمد آقااغلو در آن قلم می زدند. خواندن این بخشها مرا بیشتر و بیشتر در این اندیشه مصمم می کند که برخلاف آنچه این روزها بعضا مد شده یا ورد زبان برخی دوستان گشته، تورانگرایی یا ترک گرایی ایدئولوژی یا سلاح خوبی برای پیگیری حقوق مدنی و سیاسی و اجتماعی ترکان آذربایجان در برابر ایدئولوژی پان ایرانیسم یا پان فارسیسم نیست. امروز صد سال از دوران اتحاد و ترقی می گذرد، و علوم اجتماعی روز دنیا، من جمله فلسفه سیاسی، ابزارهای بسیار بهتر، معقول تر، و برابری طلبانه تری به ما برای احقاق حقوق هویتی مان در برابر آسیمیلاسیون مرکزگرا می دهند.
مشخصات کتاب اسویتوچوفسکی در مورد آذربایجان، که در سایتهای دانلود کتاب در دسترس است، از قرار زیر است:
Russian Azerbaijan, 1905-1920, The Shaping of National Identity in a
Muslim Community, Tadeusz Swietochowski, Cambridge University Press,
1985.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر