اولین ترجمه دکارت، از ترکی به فارسی
اگر
ترجمه ملالازار همدانی که گویا ترجمه ای نافهم بوده را نادیده بگیریم،
اولین ترجمه "گفتار در روش" دکارت (به عنوان اولین متن فلسفی غربی که به
فارسی ترجمه شده) از ترکی عثمانی به فارسی بوده است و توسط شیخ محمود افضل
الملک کرمانی در سال 1321 ه. قمری انجام شده است. یعنی ترجمه متون فلسفی
جدید به ترکی زودتر از فارسی شروع شده است. محمدعلی فروغی در سال 1349 ه.قمری یکبار دیگر "گفتار در روش" را اینبار از فرانسه به فارسی ترجمه می کند، و سپس به عنوان مقدمه ای برای فهم دکارت کتاب معروف "سیر حکمت در اروپا" را می نویسد.
یکی از تحقیقات جالبی
که یک نفر محققی که هم فارسی و هم ترکی عثمانی (و هم البته انگلیسی یا
فرانسه) می داند شایسته است انجام دهد، یافتن ترجمه ترکی دکارت (به گمانم
در آرشیوهای استانبول یا حتی ایران بشود پیدایش کرد)، و تطبیق سه متن فارسی
و ترکی و انگلیسی یا فرانسوی با هم است. سئوال این است که چقدر مفاهیم
فلسفه دکارتی به فارسی و ترکی دقیق ترجمه شده بودند، و احیانا کدام
اصطلاحات فلسفی در آندوره از زبان ترکی به فارسی وارد شده است. راستی بد
نیست اضافه کنم کسی که ترکی آذربایجانی و فارسی می داند به راحتی می تواند
ترکی عثمانی بیاموزد. الفبا یکی است.
سلام
پاسخحذفاکثر متون فلسفی و سیاسی به ترکی عثمانی قبل از زبان عربی و فارسی شروع شده است. با مطالعه سیر اندیشه سیاسی در جهان عرب نوشته حمید عنایت به اینگونه نامها زیاد برمیخوریم.این شاید به خاطر به وجود آمدن یک طبقه روشنفکر و اندیشمند در ترکیه در اواخر امپراطوری عثمانی بوده است که با مسائل جهان بیشتر از ایرانیان و عربها آشنا بودند و از نظر جغرافیایی هم به غرب نزدیک بودند.
تصحیح: ترجمه اکثر متون فلسفی و سیاسی...
حذفچوخ یاشایین حیدر بی توجه ایچین. حاقلی سینیز. (من چوخ بی واقیت گوردوم یوخسا همان جواب یازاردیم.) :)
حذفیاشامالیسینیز سایین اوستادیم. بدری مئرموتلونون یازیسینا گوره 1321 قمریدن یاخلاشیق 50 ایل اؤنجه محاورات الحکمیه فرانسه لی فیلسوف فئلون دان تورکجه یه چئوریلیبدیر.
پاسخحذف