لئو اشتراوس و فلسفه سیاسی تحلیلی
امروز
نشستم و مقاله "فلسفه رازآمیز لئو اشتراوس" چارلز لارمور را خواندم.چارلز لارمور یک فیلسوف سیاسی تحلیلی فرانسوی است و در کنار رالز از نظریه پردازان لیبرالیسم سیاسی محسوب می شود.
نقدی
منصفانه و تفکربرانگیز بر لئو اشتراوس است و خواندنش را به علاقمندان توصیه
می کنم. اشتراوس (متوفی به سال 1973) یکی از منتقدان سرسخت و پرآوازه
مدرنیته است که اهمیت بسیار زیادی برای خواندن و جدی گرفتن فلاسفه
سیاسی دوران باستان قائل است. او معتقد بود فلاسفه باستان چون ارسطو و
افلاطون به دنبال حقایق اخلاقی سرمدی بودند و فلسفه سیاسی را برعکس مدرنها
درست فهمیده بودند: فلسفه سیاسی جدید دچار سودانگاری و نسبی گرایی و در
نتیجه انحطاط شده است. اشتراوس به علاوه اهمیت بسیار زیادی برای ماکیاولی
قائل بود. لارمور به خوبی نشان می دهد اشتراوسی در نقد مدرنیته تحت تاثیر
روشنفکری دوران وایمار آلمان (دوران سالهای جوانی اشتراوس) است و مدرنیته
را به نفع نوعی عقلانیت استعلایی آنقدر رادیکال نقد می کند که وقتی از او
می پرسی آن حقایق اخلاقی سرمدی که اینقدر تاکید داری کدامند دستش خالی می
ماند و سکوت می کند.
قدری که من فهمیدم اشتراوس را می توان منتقد مبانی فلسفه تحلیلی نیز دانست (کاش یکی از دانشجویان
فلسفه علم مثلاً پایان نامه ای با این موضوع کار کند: بررسی و نقد فلسفه
علم لئو اشتراوس). به گمانم نقدهای اشتراوس بر فلسفه تحلیلی آنقدر کلی اند
که کسی که با ادبیات فلسفه تحلیلی معاصر به خوبی آشنا باشد و خصوصا در
فلسفه اخلاق و معرفت شناسی جدید عمیقا غور کرده باشد، به خوبی می تواند
نقدهای او را پاسخ بدهد. لارمور به خوبی نشان داده نقد اشتراوس بر حقگرایی
در برابر وظیفه گرایی فلسفه اخلاق مدرن (این نقد را سروش هم به شکلی دیگر و
البته ملایمتر کرده) از سر سهو یا ناآگاهانه کانت را تا حد زیادی نادیده
می گیرد.
اشتراوس هر عیبی داشته باشد حسن های مهمی هم دارد و
متفکر مهمی است. به نظرم کسی که می خواهد برروی فلسفه سیاسی فلاسفه مسلمان
سده های میانه (همچون فارابی و ابن سینا یا ملاصدرا) مطالعه کند خوب است
روش شناسی اشتراوس در مورد پژوهش در متون کلاسیک و سده های میانه را
بخواند. اشتراوس از خانواده ای یهودی بود و فلاسفه کلاسیک یهودی در قرون
وسطی چون ابن میمون و اسپینوزا را بسیار خوب خوانده است. می دانیم شباهات
مهمی میان اسلوب فلاسفه ای چون ابن میمون و فلاسفه کلاسیک مسلمان وجود
دارد.
پ.ن: مشخصات مقاله:
Charles Larmore, "The Secret Philosophy of Leo Strauss", in The Morals of Modernity, Cambridge University Press, 1996
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر